7 Adımda Güvenlik 1-Maruz Kalabileceğiniz Tehlikeleri Belirleyin
Bundan on yıl önce, insanlar Web'i "harika" olarak nitelendiriyordu. Bugün de öyledir. Ancak bazı yönlerden oldukça tehlikelidir. Gizlilik haklarınız ve bilgisayar güvenliğiniz konusunda istenmeyen sonuçlar doğurabilir.
Korumak istediğiniz unsurlar nelerdir?
Gizlilik haklarınızın çiğnenmesine, bilgisayar yazılımınızın ve verilerinizin zarar görmesine, başkaları tarafından kötüye kullanılmasına karşı önlem alın, çocuklarınızı (ve onların arkadaşlarını) Internet'ten gelebilecek sakıncalı içerik ve bağlantılardan koruyun.
Tehlikeleri Belirlemede Kullanılacak Denetim Listesi
Sizi etkileyebilecek tehlikeleri ve göze alabileceğiniz tehlike düzeylerini belirleyin. Aşağıdaki soruları kendi kendinize yanıtlayın.
1. Bilgisayarınızı kim kullanıyor?
Otomobil sigorta şirketleri bir otomobilin kazaya maruz kalma olasılığının süren kişiye ve insanların sürüş biçimine göre değiştiğini bilirler. Sürekli olarak yolda olan otomobillerin veya düşüncesizce kullanılan otomobillerin kaza olasılığı çok büyüktür. Aynı şey bilgisayarınızı kullanan kişi için de geçerlidir.
• Çocuklar veya küçükler bilgisayarı istedikleri gibi kullanabiliyorlar mı? Çocuklar ve Internet konusunda, tehlike iki şeritli bir yol gibidir. Interneti istedikleri gibi kullanmalarına izin verilen çocuklar hiç uygun bulmayacağınız Web siteleri ile karşılaşabilir ve bağlantı kurabilirler. Ayrıca, görünüşte zararı olmayan bir içeriği karşıdan yükleyerek istemeden de olsa bilgisayara bir virüs girmesine neden olabilirler. Daha fazla bilgi için aşağıdaki bağlantılara göz atın:
• Çocukların çevrimiçi güvenliği konusunda bilmem gerekenler nelerdir?
• Internet Explorer İçerik Danışmanı'nın ayarlarını nasıl yapabilirim?
• Ziyaretçileriniz veya arkadaşlarınız bilgisayarınızı kullanıyor mu? Bilgisayarınızı kullanarak e-postalarına bakan veya karşıdan dosya yükleyen arkadaşlarınız, akrabalarınız ve iş arkadaşlarınız virüs içeren bir eki açabilirler. Şüpheli Web siteleri bilgisayarınıza "zararlı bir yazılım" bulaştırabilir.
Bilgisayarınızı kim kullanırsa kullansın, aşağıdaki adımları uygulayarak zararlı saldırı ve virüs tehlikesini en az düzeye indirebilirsiniz:
Virüse karşı koruma yazılımları kullanın
Yazılımınızı sürekli olarak güncelleştirin
Bir güvenlik duvarı kullanın
Güvenlik ayarlarınızı gözden geçirin
Güçlü parolalar oluşturun
Belirli aralıklarla güvenliği gözden geçirin
2. Internet'e nasıl bağlanıyorsunuz?
Her zaman bağlantılı mısınız (bir kablolu modem veya DSL yoluyla)?
Sürekli Internet'e bağlı durumda iseniz ve bir güvenlik duvarı kullanmıyorsanız, bilgisayarınız muhtemel bir hedef teşkil edecektir. Aşağıdaki adımları uygulayın:
Virüse karşı koruma yazılımları kullanın.
Yazılımınızı sürekli olarak güncelleştirin.
Bir güvenlik duvarı kullanın. Windows XP kullanıyorsanız, Internet Bağlantısı Güvenlik Duvarı işlevini kullanarak koruma düzeyini istediğiniz gibi ayarlayabilirsiniz.
Güvenlik ayarlarınızı gözden geçirin.
Belirli aralıklarla güvenliği gözden geçirin.
Çevrimiçi olmanız gerekmediği zamanlar bağlantınızı kesin.
3. Bilgisayarınızı kullanan insanlar Internet'te ne gibi işlemler yapıyorlar?
Çevrimiçi veya yüz yüze olarak insanlarla buluştuğunuz ve iletişim kurduğunuzda düşündüğünüz temel kurallar geçerlidir: Kiminle iş yaptığınızı bilmek istersiniz, tanımadığınız kişilere karşı dikkatli olursunuz.
Bilgisayarınızı kullanan kişilerden alışveriş yapanlar, banka işlemlerini yürütenler, faturalarını ödeyenler, hisse senedi veya yatırım fonu alanlar ya da yasadışı bir şey yapanlar var mı?
Hayal edemeyeceğiniz kadar ucuza mal satan şüpheli satıcılara karşı dikkatli olmanız gerekebilir, ancak çevrimiçi elektronik güvenlik iletişim kuralları ve uygulamaları kredi kartı bilgilerinizi telefonda karşı tarafa açıklamaktan çok daha güvenli olabilmektedir. Sitenin yasal, yapacağınız işlemlerin güvenli olacağından emin olmak için:
Onay mührü bağlantılarını tıklatarak kimlik doğrulaması yapın: TrustE , BBBOnline (Better Business Bureau çevrimiçi biçimi) ve çevrimiçi perakendecilere 10 üzerinden not veren BizRate.com .
Şirketi telefondan arayarak güven verici bir şekilde konuşup konuşmadıklarına bakın.
Gizlilik ilkelerini okuyun: Verdiğiniz kişisel bilgilerinizi nerede kullanacaklar? İfadeler açık ve anlaşılır değilse vazgeçin.
Kredi kartı veya kişisel bilgilerinizi girmeden önce, yapacağınız işlemlerin şifreleneceğinden emin olun: Adres çubuğunda "http" yerine "https" ifadesinin ve tarayıcınızın alt kısmındaki görev çubuğunda güvenli "kilit" simgesinin bulunmasına dikkat edin.
Aylık işlem raporlarınızı gözden geçirin, yapmadığınız bir işlem olup olmadığına bakın. Microsoft'un gizlilik ilkeleri'ni okuyun.
E-posta gönderiyor ve alıyor musunuz?
E-posta ekleri virüs yaymada en sık kullanılan öğelerdir. Yalnızca bir iletiyi açmakla, içerdiği virüsün bulaşmasına neden olabilirsiniz. Şu önlemleri alın:
Bilgisayarınıza Outlook 2000 İçin Microsoft Outlook E-posta Güvenlik Güncellemesi veya Outlook 98 yükleyin.
Ekli bir posta geldiğinde, gönderen kişiyi tanımıyorsanız iletiyi açmayın ve hemen silin.
Tanıdığınız adlar kullanılıyor olsa bile, "başkalarından size iletilen" postalara dikkat edin. Eki açmaya karar verirseniz, önce sabit diskinize kaydedin, böylece bilgisayarınızdaki virüse karşı koruma yazılımı gereken önlemi alabilir.
Güvenlik ayarlarınızı gözden geçirin
Yazılımınızı her zaman güncelleştirin (virüse karşı koruma ve e-posta yazılımlarınız)
Gizli tutulmasını istediğiniz bir e-posta gönderiyorsanız postayı şifreleyin. Şifrelenmemiş e-posta iletileri kapatılmamış bir zarfa konan mektuptan farksızdır.
Sohbet odalarına giriyor veya anlık mesaj gönderme (IM) programlarını kullanıyor musunuz?
Internet'te sohbet oldukça hoş bir etkinlik olmasına karşın, pek çok tehlikeyi (örneğin, gerçek kişiliklerini gizleyen kullanıcılar) beraberinde getirir. Çevrimiçi sohbet üç, dört arkadaş arasında geçen konuşmalar gibi görünebilir, ancak yüzlerce insan o anda sizi dinliyor, yazdıklarınızı okuyor olabilir. Sohbet ve anlık mesaj uygulamaları çocuklar tarafından kullanıldığında, kişisel bilgilerini hiçbir zaman vermemeleri konusunda onları uyarın. Daha fazla bilgi için, getnetwise.com adresini ziyaret edin.
Anlık mesaj çok kullanışlı ve eğlencelidir, ancak özel veya güvenli değildir. Gizli kalması gereken bilgilerinizi gönderiyorsanız, bir e-posta hesabı kullanın ve iletilerinizi şifreleyin.
Çevrimiçi oyunlar oynuyor musunuz?
Artık tüm dünyaya yayılmış olan çevrimiçi oyunlar güvenlik konusunda önemli sorunları (örneğin, oyun sırasında karşı oyuncudan gelen ve bilgisayarınıza zarar verebilecek bir eki yükleme) beraberinde getirmektedir.
Ücretsiz müzik, film, resim veya yazılım programı (freeware) gibi dosyaları yüklüyor, başkalarıyla değiştiriyor musunuz?
Internet'ten dosya yüklemek (eğer aldığınız şeyin ne olduğunu biliyorsanız) çok yararlıdır. Ancak bunlar bazı virüsler veya worm (solucan) ve Trojan (Truva atı) gibi bazı tehlikeli casus programlar içeriyor olabilir. Worm öğeleri bilgisayarınızın bir yerinde gizlenerek, bilgisayarınızın çökmesine neden olana kadar kendi kendilerini kopyalayıp çoğalabilirler. Trojan programları ise görünüşte yararlı programlardır (oyunlar ve yardımcı programlar gibi), ancak etkin hale geldiklerinde yıkıcı olurlar. Bu, özellikle dosyaların ortak kullanılması konusunda önemli bir sorun oluşturur.
Herhangi bir dosyayı karşıdan yüklemeden önce:
• Dosyanın sayısal imzaya sahip olup olmadığına bakın
• Yalnızca güvendiğiniz kişi ve kuruluşlardan gelen dosyaları kabul edin
7 Adım
Sağduyunuzu kullanarak ve bilgisayarınızı tehlikeli saldırılardan ve eklerden koruyarak, Internet'in size sağladığı gizlilik haklarınızın ve imtiyazlarınızın çiğnenmemesini sağlayabilirsiniz. Aşağıdaki adımları uygulayarak tehlikeleri önemli ölçüde azaltabilirsiniz:
Maruz kalabileceğiniz tehlikeleri belirleyin
Virüse karşı koruma yazılımları kullanın
Yazılımınızı sürekli olarak güncelleştirin
Güvenlik ayarlarınızı gözden geçirin
Bir güvenlik duvarı kullanın
Güçlü parolalar oluşturun
Belirli aralıklarla güvenliği gözden geçirin