Engelli insanlar için dünyada ciddi anlamda sportif çalışmaların başlangıcı 1
Şubat 1945 olarak kabul edilir. O tarihte İngilterede Londraya 70
kilometre mesafedeki Aylesbury kentinde Stoke Mandeville Rehabilitasyon
Merkezinde Dr.Ludwig Guttmann tarafından II.Dünya Savaşında şarapnel
parçaları ile çeşitli şekillerde yaralanmış parapleji hastalarının
rehabilitasyonu için spor kullanılmaya başlanmıştır. Dr.Guttmann ilk
olarak okçuluk, bowling , bilardo ve masa tenisini kullanmaya
başlamıştır.
Daha
sonra bu olayı takım sporlarına taşıyan Dr.Guttmann tekerlekli sandalye
ile önce polo, sonra da basketbol oyunlarını kullanmaya başladı.Kısa
bir süre sonra diğer spor dalları eskrim, cirit, gülle, tekerlekli
sandalye yarışı, tekerlekli sandalye ile slalom yarışı ve halter spor
dalları olaya katılmıştır. Dr.Guttmann 28
Temmuz 1948 tarihinde I.Stoke Mandeville Özürlüler Oyunlarını
düzenlemiştir.Bu oyunlara savaş gazisi 16 kişi katılmıştır.1949da
düzenlediği ikinci oyunların ödül dağıtımı sırasında Dr.Guttmann “Özürlülerin spor etkinliklerinin İngiltere sınırlarının dışına çıkartılıp, uluslararası düzeye getirilmesini”
önermiştir. O dönemde çok ilgi görmeyen bu öneriden üç yıl sonra 1952de
Hollandadan küçük bir özürlü sporcu kafilesi gelmiş ve ilk uluslar
arası ilişki gerçekleşmiştir.
1956
Melbourne Olimpiyat Oyunları sırasında Uluslararası Olimpiyat Komitesi,
Stoke Mandeville Oyunları Organizasyon Komitesine “Olimpik İdeale
Hizmet” ödülü vermiştir.
1957
yılında yapılan oyunlara ise İngiltere dışından 360 sporcu
katılmıştır.Aynı yıl kurulan bir “Stoke Mandeville Oyunları Komitesi”
kurulmuştur. Oyunlar üç yıl art arda orada yapılmış ve daha sonra
olimpiyatların yapıldığı şehirlerde yapılması kararlaştırılmış ve
Paralimpiyatlar, Paralimpik Oyunlar doğmuştur.
1960
yılındaki Roma Olimpiyat Oyunları ardından I.Paralimpik Oyunlar 21
ülkeden 400 sporcu ve 300 idarecinin katılımı ile gerçekleştirilmiştir.
1964
Tokyo Olimpiyatları arkasından II.Paralimpik Oyunlar 23 ülkeden, 335
sporcunun katılımı ile yapılmıştır.Bu oyunlara Japon İmparatoru büyük
destek vermiş ve oyunları 100.000 kişi izlemiştir.
Japonyada bu oyunların hemen ardından özürlü kişilerin eğitimleri için büyük merkezler kurulmaya başlanmıştır.
1968
Meksiko Olimpiyatları sonrası Meksikanın koşulları gereği özürlüler
olimpiyatına İsrail talip oldu. 28 ülkeden, 750 sporcu ve 300 idareci
Tel Avivde buluştu. Aynı yıl yine Dr.Guttmannın girişimleri ile ilk
özürlüler stadyumu yapılmaya başlandı ve 2 Agustos 1969da 29 ülkeden,
450 sporcunun katıldığı 1969 Uluslararası Oyunları ile Kraliçe
Elizabeth tarafından açıldı.
1972de
ise paralimpiyatlar Münih Olimpiyatlarından önce Heidelbergde 44
ülkeden, 1000 sporcu ve 400 idarecinin katılımı ile gerçekleşti.
1976da
paralimpiyatlar Montreal Olimpiyatları sırasında Kanadanın Toronto
kentinde 42 ülkeden, 2700 sporcu ve idarecinin katılımı ile gerçekleşti.
1976da
paralimpiyatlar Montreal Olimpiyatları sırasında Kanadanın Toronto
kentinde 42 ülkeden, 2700 sporcu ve idarecinin katılımı ile gerçekleşti.
1980
Moskova Olimpiyatları yapılırken, paralimpiyatlar Hollandanın Arnhem
kentinde 42 ülkeden 2560 sporcu ve idarecinin katılımı ile yapılmıştı.
1984 yılındaki Los Angeles Olimpiyatları ardından paralimpiyatlar iki
ayrı yerde New Yorkta 45 ülkeden 2500 kişinin katılımı ve Stoke
Mandevillede 41 ülkeden 1500 sporcunun katılımı ile yapıldı.
1988 Seul Olimpiyatları sonrası büyük bir artış gözlenerek 62 ülkeden 4200 sporcunun katılımı ortaya çıkmıştır.
1992
Barselona Olimpiyatları sonrası aynı yerde IX. Paralimpik Oyunlara ise
tam 85 ülkeden 4000 sporcu ve idareci katıldı.Türkiye açısından bu
oyunların önemi ilk kez 1 sporcu ve iki idareciden oluşan bir kafile
ile katılımımızdı.
1996
Atlanta Olimpiyatları sonrası yapılan X.Paralimpik Oyunlara 104 ülkeden
3310 sporcu ve 1600 idareci katılınca, Uluslararası Olimpiyat Komitesi
ve de Uluslararası Paralimpik Komitesi oyunlara katılacak sporcu ve
idareci sayısına ciddi bir kısıtlama getirdi.
Dereceler ve kotalar gündeme geldi.